Ang isla sa Malingin maoy gibaniog nga pinuy-anan sa mga illegal nga mananagat, bisan pa man sa kamatuoran nga sa ilang gibuhat dili gayod tuyo ang pagsupak sa balaod, tungod kay walay laing panginabuhian gawas sa panagat, ug ang matang sa ilang panagat gihimong illegal sa balaod, ilabi na ang R.A. 8550.
Resulta, kasagaran madakpan mga mangingisda gikan sa Bien-Unido, mas subo kay ang uban pamusilon nga daw kriminal nga patyonon ug wala maglantaw sa tawhanong katungod.
Sa panahon nga adunay mahilandig sa tambalanan, mawad-an og panginabuhian ug walay mohatag og suporta sa pamilya. Kon ingon niini nga yano ang pagpamusil sa taga Malingin, kinsa may mopakaon sa mga anak niadtong mga biktima? Sa ilang pamilya?
Kadtong mga nagpaalim sa ilang samad, walay ikabayad sa tambalanan, maayo unta og mohatag og bayad ang taga Pitogo o dili ba ang mga kadagkoan sa probinsya.
Ang islang barangay sa Malingin pangisda maoy panginabuhian. Dili sama sa Hingotanan nga sakop gihapon sa Bien-Unido diin ang katawhan adunay pangita nga guso, sa Malingin misulay ang katawhan pag-ugmad sa guso apan wala kini magsilbi tungod kay dili susama sa Hingotanan ang ilang dagat.
Ang kasulian (irony) niini kay ang Hingotanan, daghan og guso apan walay isda tungod sa polusyon kay sagbot na ang baybayon, apan wala kini kaayo hatagi og pagtagad. Samtang ang Malingin nga illegal ang mga mananagat, daghan og isda ang ilang kadagatan.
Ang Liba-Liba nga maoy gigamit nga matang sa panagat sa taga Malingin, maoy illegal ubos sa R.A. 8550.
Ang nagpanday sa maong balaod mga tag-iyahan og dagkong pangisdaan ug wala maglantaw sa epekto niini ngadto sa gagmayng mananagat. Ang Liba-Liba dili gayod ingon nga illegal, tungod kay ang pukot nga gamiton niini dili man kinahanglan mokahig ngadto sa mga lusay ilawom sa dagat samtang ang makuha niini mao lamang kadtong mga isda nga maglutaw ug dili kadtong mga isda sa bato. Mao kini ang gigamit sa mga taga Malingin.
Dili na nato paaboton nga maputong ang mga apektadong mananagat tungod kay gawas nga sila pamusilon negosyohon pa sila sa ilang kaugalingong hinagoan. Dawat limpyo lamang ang mga hingtungdan nga nagdugang sa gidaghanon sa abuso.
Ang sahid nga mahibilin ipalukat sa mga militar ngadto sa mga tag-iya sa kantidad nga P6,000.00 matag sahid. Matag semana mokita ang mga abusadong militar dili mominus og P100,000, kini sa taga Malingin lamang, wala pay labot ang taga Maomaowan ug sa ubang isla, pinaagi sa middleman nga anaa sa Malingin, usa ka babaye, maoy mohimo sa negosasyon aron malukat ang sahid.
Maayo unta kon ang atong mga magbabalaod sa lalawigan mohimo og lakang nga tul-iron ang R.A. 8550.
Basin moabot ang adlaw nga armas maoy unahon og palit sa mga mananagat imbes pagkaon, dili na nato kini paaboton.
Linkback:
https://tubagbohol.mikeligalig.com/index.php?topic=9538.0
Topic: R.A. 8550 tul-iron (Read 2353 times)