Naay daghan. Ang uban hinuon wa ron didto...
.Niay estorya sa wakwak sa among lugar
Sugilanong KD (Katuohan Dili)
Ang Tigulang
Niadtong kanhiayng panahon, mga 1950’s, wala pay radio, sa mga hilit nga lugar labi na sa barrio, inigkahuman sa panihapon magkukabildo ang pamilya diha sa sala aron mahilis ang panihapon . Dili kono maayo kon busog matulog dayon kay orongon ka. Ug unya taod-taod, magbulklad na ug baning aron mopahulay labi na gayud sa mga amahan nga gikapoy sa ilang trabajo, sa tibuok adlaw , sa pagdaro o sa pag-ugmad sa atong yutang tabonon. Inig higda na sa tanan, palungon ang lamparilya aron makagdaginot sa gas.
Sa kilid sa bungtod paingon sa Ka-ano, nagpuyo ang magtiayong Sirodo ug Lilay. Bisan sa kakabos, nanimuyo sila nga malipayon ug solundon.kay lagi si Enoy Lilay maoy giila nga maayong mananabtan kon dunay pangadye sa mga kalag ug diha sa novena sa mga santos sa kapilya.
Usa ka gabii, mga alas onse na ang oras, maoy namat-an ni Lilay nga adunay nagkasikas sa bungbong sa ilang kwarto. Iyang gipaminawan ug maayo, ug unya may tingog nga hinay kaayo, “kwik..kwik….,kwik.. kwik.”
Iya dayong gipukaw si Sirodo, nga kusog kaayong naghagok.sa kakapoy.
“Do..,Do…,Do,” hunghong sa iyang bana. “Nakadungog ka aron.”
Nakahuna-huna si Lilay nga basin ug giawok siya kay buntis man.Mikuba ug maayo ang iyang dughan.
Iyang giyugyog kusog kaayo ang abaga ni Sirodo ug, hangtod nga nakamata.Ilang gipanid-an ug maayo kon asa dapit. May nadungog silang kasikas diha sa gawang sa bentana. Nagsigi lang gihapon ug tingog, “ kwiiik…., kwiiiik...,.kwiiiiiiik....” Ug unya may nakita silang gamay nga langgam nga nag-ung-ong sa gawang sa bentana. Mihinay ug bangon si Sirodo ug iyang gihup-an kay iyang dakpon.
Sa dihang naklaro na niya nga langgam gayud, mihinay siya ug kamang.Ug sa walay kukahadlok sa kalit iyang gisikpaw sa iyang palad. Iyang nadakpan ug mitig-ik dayon, “ik…, ikkk.”
Giipit niyag maayo arom dili makabuhi kay iyang namatikdan nga murag tawo ang kakusog sa iyang lugnot.
“Mura man ug kalamantigon nang langgama Do, taas diay ug sungo” ingon ni LiLay.
“Dili Lay....., kay kusgan kaayo. Dili man molupad ang kalamantigon magabii..Ato na lang takuban sa silong kay ugma sa lang nato susihon kon unsa ning langgama ,” pamalibad sa iyang bana.
Mikanaog dayon si Sirodo sa silong ug iyang gitakoban sa bukag ang langgam. Iya pang gidat-ogan ang bukag ug bato aron dili makaukab.
Mga alas dose na, wala pa gihapon sila sa makabalik ug katulog. Naglibog sila kon unsang langgama. ang ilang nadakpan.
“Na hala…., katulog na Lay,” agda sa iyang bana.
“Oh, Do....,” naghuyab na bitaw ko kay katulogon na ,” tubag ni Lilay
Gikan sa ilang paghibalik ug katulog, sayo kaayong nakamata ang iyang bana. Mga alas singko na sa buntag, maoy iyang namata-an ang agulo sa silong. “Aaaa…, ,aaaa…,aaaog…,”
Midali-dali pagkanaog si Sirodo, ug maoy misugat sa nag-ilog nga kahayag ug kangitngit ang usa ka tigulang lalake diha ilalom sa ilang silong. Tag-as ang iyang buhok ug ang bungot, bulingiton ang iyang nawong ug nagkagisi-gisi ang pantalon.Nakasiagit siya sa hilom sa kakulba kay mao pa sukad siya nakakita ug tigulang ng sama niadto ug dagway.
“Maaayong buntag Dong...,” matud sa tigulang nga naghapa sa yuta..
“Maayoooong buntag sad, Tatang,” tubag niya nga nagkuba-kuba ang iyang dughan sa kahadlok. “Asa ka gikan, ug nganong diri man ka sa silong.”pangutana niya.
“Diri man ko naabtan ug gabii. Nanawag ko sa inyo, walay mitubag, Sayo diay mo nangatulog.” matod sa tigulang. Gusto siya nga motindog, apan dili makabangon.
“Tabangi ra gud ko Dong” hangyo niya
Giagakay si Sirodo hangtod nga nakabangon.Ug unya, mihinay-hinay ug lakang nga daw nagsukarap.Gipangulbaan siya ug maayo kay sa dihang nag-abot ang ilang panan-aw, nakita ni Sirodo nga pwerteng pulaha kaayo ug mata sa tigulang. Wala niya tawaga ang iyang asawa kay basin ug mosiyagit sa kahadlok.
“Molakaw na lang ko Dong kay hapit na mosilang ang adlaw.Adtp ko sa akong igsoon sa Cortes,” asoy sa tigulang samtang nag-anam ug kakusog ang iyang lakang palayo sa ilang nataran.
“Segi,” tubag ni Sirodo.
Samtang naglakaw, iyang gisundan sa iyang pana-aw ug hangtod nahilayo sa siya sa balay mga singkwenta metros. Sa dihang natandangan sa siya sa unang bidlisiw sa adlaw, kalit nga nawala ang tigulang.
“Ha!.. asa ra ang tigulang,”matud ni Sirodo sa iyang huna-huna.
Wala na gyud ang tigulang, ug bisan giunsa niya ug pilok-pilok ang iyang mga mata. Nahanaw daw aso.
Didto sa silong, miduol ug hinay si Sirodo sa bukag diin ang langgam nga iyang nadakpan gabii nga didto niya gitakuban . Iyang gilantaw ang bangag ug . dako ang iyang katingala nga wala nay langgam didto sa sulod.
“Ang langgam kaha tong nahimong tigulang,” tuaw ni Sirodo sa hilom.
Linkback:
https://tubagbohol.mikeligalig.com/index.php?topic=31339.0