MikeLigalig.com

Samtang May Higayon Pa
by Michael O. Ligalig
as published by the Bohol Standard

Ang pag-abot sa Father’s Day makapahisubo nato nga nawad-an na ug amahan. Daghan kanato ang mga amahan mitaliwan na ngadto sa laing kalibutan sa dili pa unta hustong higayon. Adunay uban kanato wala kahibalo ug unsay bation kung naay amahan kung sa pagkahiamgo ug buot wala na ang amahan daan.

Nakahinumdum ko sa akong amigo sauna nga gihamok sa kasakit nga wala niya masultihi ang iyang amahan ug “I love you” hangtud nga namatay nalang. Matod niya nako nga labihan niyang pagmahay ngano nga dyutay lang ang higayon nga iyang gigahin sa pakig-estorya sa iyang amahan samtang buhi pa kini. Karon nga wala na ang iyang amahan, dili matukib ang iyang paghandum ug kamingaw alang sa iyang ginikanan.

Kasagaran ra ba nato mao ray ikahinuklog ug Father’s Day kung patay na ang Papa or Daddy. Dili ba mao ray ihandum nato sa mga tawo kung wala na sila sa atong kiliran? Kung naa pa gani, ato lang labay-labayan. Di gani ta mahinumdum ug tawag o suwat o text.

Ug kasagaran natong mga Pinoy dili gyud expressive sa atong mga gibati. Dili pareha sa ubang mga kultura nga open kaayo sila sa ilang mga gibati ug naa sa huna-huna. Pila ba kanato ug moingon ug “I love you, Ma o I love you, Pa”? Pila ba kanato ang moingon ug “I miss you, Pa o I miss you, Ma”? Maihap lang seguro. Kay kung wala gyud ta magdako nga expressive ang atong mga ginikanan, mahimo nga bakikawan sab ta sa kinaiya nga expressive.

Ang sakit ani kung sa panahon nga gusto na unta ta magpadayag sa atong gibati alang sa atong mga minahal sa kinabuhi, wala na sila nga makabati sa tam-is natong mga pulong sa gugma ug pagpamahal.

Mao bitaw nga kanunay ko moingon nga ang bulak alang sa mga buhi, dili alang sa mga patay. Ang tukmang higayon sa paghatag ug bulak karon nga buhi pa ang makadawat, karon nga makita mo pa ang pagbuhagay sa kalipay sa nakadawat sa bulak, karon nga imo pang madungog ang pulong pasalamat, karon nga imo pang mahikap ug magakos ang imong minahal. Mag-unsa ang alimyon sa presko nga bulak kung atua na sa abog ang imong gihatagan? Nganong wala man ka kahuna-huna ug hatag ug bulak niadtong buhi pa siya?

Dili ba haw-ang sa dughan nga mao lay ibisita ug ikahuna-huna ug tanda sa mahal sa kinabuhi nga patay na ang tawo? Labon niadtong buhi pa, dili gyud mouli ug papaulion kay busy lagi. Ug bisan nagsilingan ra ug balay, dili gani makahuna-huna ug hapit ug lili aron motimbaya. Daghan na ko ug mga estorya nga personal na ko nasaksihan nga ingon niini. Ug sa dihang mitaliwan na ang mahal sa kinabuhi, mao pay ikatapok sa pamilya. Subo palandungon. Kinaiya nga angay bag-ohon. Ang kwarta nga pamelete makit-an pa, apan ang nanglabay nga higayon dili na gyud mamalik hangtud sa hangtud.

Mga butang kini nga angay natong hinuktukan pag-abot sa Father’s Day o kaha Mother’s Day o kaha sa adlaw nga natawhan sa atong mga minahal sa kinabuhi o sa bisan unsang mahinungdanong okasyon. Ug ayaw gyud paglangan sa higayon nga mopasalamat ka sa imong ginikanan ug mopadayag sa imong gugma alang nila kay dili nimo maseguro ang panahon.

Basin ang ugma dili na moabot. Ug karon na ang kataposang higayon nga mabati ug magakos mo ang imong mga minahal sa kinabuhi.

Linkback: https://tubagbohol.mikeligalig.com/index.php?topic=20808.0