MikeLigalig.com

President Rodrigo Roa Duterte speech to the Star Troopers of the 5th Infantry Division (5ID) of the Philippine Army (PA) at Camp Melchor F. Dela Cruz (CMFDC) in Gamu, Isabela on September 17, 2016

Secretary Delfin Lorenzana, Secretary Silvestre Bello, he’s from here. His house is just about kilometer away. Sumama siya sa akin to visit you. Undersecretary Arthur Tabaquero, Undersecretary Cesar Yano, General Ricardo Visaya, Lt. General Eduardo Año, Brigadier General Paul Atal, officers, men and women of the 5th Infantry Division Star Troopers, my beloved countryman, soldiers of this Republic.
Secretary Delfin Lorenzana, Secretary Silvestre Bello, taga-diri ni siya. Iyang balay kay usa ra ka kilometro gikan diri. Nikuyog siya nako para bisitahon mo. Undersecretary Arthur Tabaquero, Undersecretary Cesar Yano, General Ricardo Visaya, Lt. General Eduardo Año, Brigadier General Paul Atal, mga opisyal, mga katawhan sa 5th Infantry Division Star Troopers, akong mga katagilungsod, sa mga sundalo ani nga Republika.

Uh I have a very limited time because nagsisira kaagad dito, I have to go to Cabanatuan for another appointment. But uh meron akong mga mensahe sa inyo. Well for one, we are talking now with the Oslo authorities providing the good offices para makapag-usap tayo sa mga komunista pati ang Republika.
Limitado ra ang akong oras kay magsirado dayon diri, kinahanglan pa ko moadto sa Cabanatuan para sa laing appointment. Pero naa koy mensahe ninyo. Una, nagsturya mi karon kuyog sa mga pamunuan sa Oslo nga naghatag sa maanindot na opisina para maka-istorya kita sa mga komunista ug sa Republika.

Now let me tell you from the heart, masakit to uh kasi alam mo natural enemy. But let me also remind you na itong natural enemy natin na gustong magpatayan rin, our Filipinos. And uh kaming lumaki, lumaki na, since estudyante kami noon, and thenuh naging Presidente ako. Basahin ko yung constitution, baliktarin ko man o sidewise. It is really my bolden duty to seek peace for the land. Ang trabaho ko is maghanap ng paraan kung paanonatin matapos ang patayan sa kapwa Pilipino.
Karon, pasultia ko ani gikan sa akong kasing-kasing. Sakit ni kay, kung kahibalo mo, natural nga kaaway. Pero pahinumduman usab ta mo nga kaning natural nato nga kaaway nga gusto sad magpinatyanay, atong mga Pilipino. Ug kami nga nidagko na, estudyante mi sauna, karon Presidente na ko. Akong gibasa ang constitution, ako mang bali-balihon, o itakilid, katungdanan nako ang mangita ug kalinaw para sa atong nasud. Ang akong trabaho kay mangita ug pamaagi kung unsaon nato paghuman ang patayan sa mga isig ka Pilipino.

And I have done everything as a matter of fact, even before I took my oath of office I was already sending sila si Secretary Bello and uh Dureza to the… to start the negotiation.
Sa pagkatinuod lang, nabuhat na nako tanan, sa wala pa ko nanumpa, ako nang gipaadto sila Secretary Bello ug Dureza didto sa…para masugdan ang negosasyon.

We are doing well, and in the fullness of God’s time I pray na magkaroon tayo ng kapayapaan. But ang problema natin kakaumpisa lang sa other side. The Mindanao is a very sticky issue. I come from a lola na Maranao, ang lolo ko Chinese. So in a way, if there is anybody who would also want peace, for my land, isa na ako. Because the Vice Mayor, si Pulong, yung kabarkada ni General Atal dyan sa Mindanao, lahat ng mga opisyal ninyo dumaan ng Mindanao so kilala ko. I’ve been Mayor for 23 years. Uh ‘pag naareglo natin itong mga komunista it is not a case where relax na tayo, because the your training would continue.
Maayo ra man mi, ug sa panahaon nga gitakda sa Ginoo, nag-ampo ko nga makaangkon ta ug kalinaw. Pero ang problema nato nagsugod pa lang sa pikas nga dapig. Ang Mindanao usa ka lagkit kayo nga isyu. Gikan sa usa ka lola nga Maranao, akong lolo Chinese. Mao nga kung naa may tawo nga ganahan pud ug kalinaw para sa akong lungsod, usa na ko.Kay ang Bise Mayor, si Pulong, kadtong kabarkada ni Heneral Atal dira sa Mindanao, tanan nga opisyal ninyo kay niagi sa Mindanao mao nga kaila ko. Usa ko ka mayor sa 23 ka tuig. Uh kung naareglo nato kining mga komunista, dili ni usa ka kaso nga magrelaks na ta, magpadayon pa ang inyong pagbansay.

In the horizon, at wag ninyo akong tanungin o dadating ba o hindi. Dadating yan. Sigurado ako and even if I’m no longer around—you will remember me. Dadating yan kasi ito ang na-experience ko. So I find it easy to have access to every Moro tribe, for the reason that ah well lola ko Moro.
Sa gindalian, ug ayaw ko ninyo pangutan-a o moabot ba o dilI. Moabot na. Sigurado ko ug bisan wala na ko diri—makahinumdom ra mo nako/ Moabot na kay mao ni akong nasinatian. Mao nga sayonan ra ko nga mosulod sa mga Moro nga tribo, tungod sa rason nga Moro akong lola.

I have talked to Jaafar, to Murad. Easily sabi nila, sige Rod, mag-usap tayo. Let us revive the talks. Now remember that Murad said before na kung hindi niya makuha ang BBL, he will go to war. At sinabi ko kasi pumunta ako doon sa kampo nila, at sinabi ko, ako na yung presidente magpatayan tayo gusto mo? And then to Jaafar.
Nakigsturya na ko ni Jaafar, dayun ni Murad. Sayon ra kaayo nga niingon sila nga sige Rod, magsturya ta. Atong ibalik ang mga negosasyon. Karon hinumdumi nga si Murad niingon sauna nga kung dili niya makuha ang BBL, makiggiyera siya. Ug miingon ko kay niadto ko sa kampo nila, ug niingon ko, ako na ang presidente, gusto mo magpatayan ta? Dayon ni Jaafar.

And si Nur Misuari, is ambivalent siya. Ang tingin ko si Nur will not commit now, he’s consolidating the forces, but he has lost control of the young men of the Moro generation. ‘Yang Abu Sayyaf na yan. Ang Abu Sayyaf no longer hungers for independence of Mindanao. They are no longer hungry for autonomy, they are hungry for a fight to establish a caliphate in Southeast Asia. Caliphate is a kingdom for the Muslims. Moro lang naman dito sa atin yan eh no. The natives, we call them Moro kasi Moro naman talaga yan sila. So ang ang problema is uh hindi na yan sila makipag-usap in the basis of anong maibigay mo eskwelahan or… it’s either the caliphate or nothing.
Ug si Nur Misuari, nagduhaduha siya. Tan-aw nako nga si Nur dili magtibway karon, iyang gitapok ang mga puwersa, apan siya nawad-an na ug kontrol sa mga batan-ong mga lalaki sa mga Moro nga kaliwatan. Kana nga mga Abu Sayyaf. Ang Abu Sayyaf wala na nagtinguha sa kagawasan sa Mindanao. Wala na sila nagtinguha para sa awtonomiya, ganahan na sila ug away aron matukod ang usa ka Caliphate sa Southeast Asia. Ang Caliphate usa ka gingharian sa mga Muslim. Moro ra man na diri sa atoa. Ang mga nitibo, gitawag nato sila nga Moro kay Moro man man jud na sila. Busa ang problema mao ang uh dlii na sila si makigstorya base sa kung unsay mahatag nimo eskwelahan o... usa ra niini, ang Caliphate o wala.

Ito you have to reorient and reinvent yourself. Because itong terrorism just like in the Middle East although may front war, may kasaling urban terrorism. Putok dito, putok doon araw-araw yan magtingin ka sa newspaper. CNN or lahat ng international network. ‘Yan ang problema. May banatan, maybe in mindanao talagang intense yan. So hindi kagaya— ang ang NPA on the move. Naghahabulan kayo. Itong Abu Sayyaf kasi island lang naman, static yan sila diyan. Hanapan yan, pabilisan na lang ng tenga tsaka mata.
Kani, kaialangan nimo usbon ug bag-ohon imong kaugalingon. Kay kaning terorismo sama sa naa  sa Middle East bisan tuod naay front war, naay lakop nga terrorismo sa mga syudad. Buto diri, buto didto kada-adlwas na magtan-aw ka sa dyaryo. CNN o tanan nga intenasyonal nga network. Mao na ang problema. Naay banatan, siguro sa Mindanao tinuod nga grabi jud na. Mao nga dili parehas—ang NPA naglihok. Nagginukdanay mo. Kaning  Abu Sayyaf lagi usa ra man ka isla, nagpundo ran a sila dira. Pangitaay na, paunhanay na lang ug dunggan ug mata.

So you have to train more. You have to reinvent yourself from almost a soldier in uniform, to all of you being intelligence operatives. Kasi karamihan diyan magpasyal ka mangamoy ka, hindi naman army to eh. So they come as parang farmers just like in the Middle East. May mga paputok na mga kotse yan hindi na yan kuntento dun sa Davao na bomba-bomba. So it’s a long fight ahead. Uh what I can assure you is uh for as long as I am President you will have all equipments and weaponry necessary to win the war, or at least to defeat them in every fight [applause].
Busa pagbansay pa mo ug dugang. Kailangan ninyo bag-ohon inyong kaugalingon gikan sa hapit usa ka sundalo sa uniporme, sa tanan kaninyo nga ingon nga mga intelligence operatives. Kay kadaghanan dira magsuroy ka, mannimaho ka, dili man ni kasundalohan. Mao nga miabut sila nga murag mga mag-uuma sama sa Middle East. Adunay silay mga pabuto na mga sakyanan, dili na sila kuntento didto sa Davao nga bomba-bomba. Busa kini usa ka taas pa nga away. Uh unsay akong ipaniguro kaninyo mao nga hangtod sa kadugayon nga ako Presidente, kamo makaangkon ug mga gamit ug mga hinagiban nga gikinahanglan aron sa pagdaug sa gubat, o sa labing menos sa pagpildi sa ila diha sa matag-away [namakpak].

‘Di kayo maluluma diyan because ah si Defense Secretary nga binigay ko absolute authority to buy whatever is necessary. Uh we are doing good to this sniper uh activity you learn more about it, at saka yung mga vest ninyo sabi ko lahat dapat magpasok, lalo na yung mga entry. ‘Pag kailangan lang. But all of you will be given the yung protection sa armour. And of course the weapons that you desire. But above all I have ordered and will uh…Binigyan ko kayo din ng almost half a billion.
Dili mo makaraan dira kay ah si Defense Secretary gani, gitagaan nako ug bug-os nga awtoridad nga mamalit ug bisag unsa na kinahanglan. Maayo ning sniper activity, makakat-on mo ug dugang bahin ani, ug kanang inyong mga vest ingon ko dapat magsulod labi na sa mga entrada. Kung kinahanglin lang. Pero ang tanan kaninyo matagaan ug proteksyon sa armor. Ug makuha usab ninyo ang mga armas na inyong ganahan. Pero labaw sa tanan nga akong gimando ug kabubut-on uh… Gitagaan pud mo nako ug hapit katunga sa bilyon.

Last time sa AFP nagpunta ako maraming kulang ninyo. Maraming…marami akong binili. MRI, barec, barec is for uh pag nag-aaway kayo jan di kayo naextract tapos nasugatan ka sa kamay paa, at yung gangrene basta maipadala kalang mailipad ka sa… And my orders are yung Presidential Plane ko binigay ko na sa Armed Forces for the use as ambu—air ambulances maski sa sundalo lang basta medyo magdating na yung gangrene ganun ilipad kaagad.
Sa niagi niadto ko sa AFP, daghan ug kulang ninyo. Daghan ko ug gipamalit, MRI, barec, ang Barec para kung nag-away mo dira wala mo nakuha unya nasamdam ka sa kamot, tiil. Ug kadtong gangrene basta mapadala ra ka malupad ka sa… Ug ang akong mga mando mao tong Presidential Plane nako gihatag na nako sa Armed Forces para gamiton nga mga air ambulance maski sa sundalo ra basta lang medyo mag-abot na tong mga gangrene ilupad dayon.

It is like a tank where yung divers, tapos mas mabilis pa sa sila sa bubbles and they disappear before the vents yun ilagay ka doon and the circulation will help you normalize or stabilize your lahat na pwede para makabuhay. And uh yung mga field hospitals ninyo I’d like to mention it to you now for the first time. Uh somebody is giving us one billion to ‘yung sa mga Davao meron doong ospital we will complete it so that uh kung maari lang ipauna ko yung mga sa Sulu. Doon ko ilagay yung ospital namga operating rooms lahat ng kailangan somebody is giving us but he does not want me to mention his name. Pero ewan ko lang someday maybe mag-leleak din yan. He wants to start, as a matter of fact he is also starting to build a rehab for the addicts sa Cebu.
Mura nag mga tanke sa mga manalomay, unya mas paspas pa sila sa bula ug mawala sila duol sa mga bentahe unya ibutang ka didto u gang sikulasyon kay makatabang kanimo sa pagnormalisa o paganad sa tanang pwede para makabuhi. Ug ang mga field hospital ninyo, gusto ko muingon karon nga sa unang higayon. Adunay nihatag sa atoa ug usa ka bilyones, sa Davao naay hospital didto ug ato ning kumpletohon para uh, kung pwede ako sang ipauna ang mga naa sa Sulu. Didto nako ibutang ag mga hospital nga naay mga operating rooms nga naa tanang kinahanglan, naay gahatag nato niani pero dili niya gusto istorya ang iyang pangan. Pero wala ko kahibalo, basin usa ka adlaw mugawas ra diay na. Gusto niya sugdan, sa tinuoray lang, nagsugod ug tukod ug rehab para sa mga adik sa Cebu.

So lahat yan uh ipalapit ko yung mga ospital na for life-saving and I said there are about… ilang eroplano ba ‘yan sa Presidential ano. I’ve given that up.‘Di ko na nagamit ni minsan.Sabi kogamitin na ninyo yanfor ambulances. For those na kailangan ng ospital kaagad sa Maynila madala kaagad kayo doon to save lives and everything.
Busa katong tanan, ipaduol nako ag mga hospital nga nagluwas ug mga kinabuhi ug ako niingon nga naay…pila gani ka eroplano ang naa sa Presidential kuan, ako na nang gitugyan. Wala pa na nako nagamit bisan kas-a. Ako nag-ingon nga gamita nalang na ninyo para ambulansya. Para atong mga nanginahanglan diretso ug hospital didto sa Manila para madala diretso ug maluwas ang kinabuhi ug uban pa.

And do not be afraid as a soldier. Alam ninyo ‘yan eh. Nung pumasok kayo pagkasundalo alam ninyo ‘yan. But you know let me be very philosophical about it. Hindi pa kayo pinanganak. Wala pa yang nag-asawa yang tatay pati nanay mo, lahat tayo dito sa mundo may guhit [rubs palms].Believe me, wag kayong makinig sa— may chaplain ba dito, wala? Are you here ha? Andito yung chaplain? Wag ka sanang ma-offend. But lahat tayo bago kayo pinanganak, alam na ng Diyos kung san kayo ilagay at kailan ka hanggang. And you chose to be soldier nandyan na yan sa palad ninyo. That when the time comes, when you grow old enough to decide for your own that you will become a soldier is already written in your destiny.
Ug ayaw kamo kahadlok ingon sa usa ka sundalo. Kahibalo namo ana. Kadtong nisulod mo isip sa us aka sundalo kahibalo na mo anha. Pero kahibaw mo, tuguti ko nga magpinilosopo bahin ani. Wa pa mo gipanganak. Wa pa nag-asawa ag inyong mga amahan ug inahan, kita tanan diri sa kalibutan adunay marka [ninglugod sa palma]. Tuo kamo kanako, ayaw mo paminaw anang – naa bay kapelan diri, wa? Naa ba diri? Naa diri ag kapelan? Dili unta ka masuko. Pero kitang tanan sa wa pa mo gipanganak, gahibalo na ag Ginoo kung asa mo ibutang ug hangtod kanus-a. Ug kamo nipili nga mahimong sundalo, naa na na sa inyong mga palad. Ug kung muabot na ang oras, kung matigulang namo ug makabuot na mo sa inyong kaugalingon nga gusto mo masundalo nakasulat na na sa inyong kapalaran.

So if pinili ninyo yan, so hindi sabihin mo mamatay. But you play with life and death. But that is natural. Kung ako ang sundalo, papiliin mo ako in the field of honor sa battlefield o paabutin mo ako ng 70 years old, ang sakit ko bangungot mamatay ay putang—edi dito na ako sa [stutters] soldier, you should die as a soldier. Bakit ka pa mamimili ng iba? But if you are good enough, well at least maka lima anim ka lang naman tabla na but, most of you will survive. I know that.
Busa kung inyo nang gipili, dili nato ingnong mamatay. Pero gaduwa kamo sa kinabuhi ug kamatayon. Pero natural man na. Kung ako ag sundalo, papilion ko nimo sa field of honor sa gubatanan o paabuton ko nimo ug 70 anyos, ag sakit nako bangungot mamatay ay, putang – edi didto nalang ko sa [nagbagulbul] sundalo, mamatay ka nga usa ka sundalo. Pero kung maayo ka, makalima o makaunom ka ka table, kadaghanan sa inyo makabuhi. Kabihalo ko niana.

Di naman mga casualties [stutters] modern medicine, modern lahat. As a matter of fact I said yung mobility inyo is faster by allowing you to use yung eroplano na para sa akin, sainyo na yan. Hayaan naninyo ako.Kaya ko nang mag-commercial-commercial. So prepare for that eventuality because ang kalaban ninyo dito sabog, sabog.
Dili man mga naangol [nagbagulbul] bag-ong medisina, bag-o na tanan. Sa tinuoray lang, ako niigon nga ang mobilidad sa inyo mas paspas kay gitugutan ko kamo nga mugamit sa eroplano nga para sa ako, sa inyo na na. pasagdi nalang ko. Kaya na nako magkomersyal-komersyal. Busa pag-andam kamo kadugayan kay ag kalaban ninyo didto, gabuto buto.

So magbantay kayo yung…you know you have to learn from the police.Yung nakatapos sa mga ganun. Pagtingin lang sa isang bag and yung ano yung movement sa eyes, typical yan. Kaya ninyo ano yan, nakaganun naka-shades, ayaw halos makita yung configuration ng mukha. Tapos may bag, very casual but very nervous. Kaya ninyo yan, pag-aralan lang ninyo ng mabuti. Profile, the profiling of a bomber or a terrorist.
Busa pag-andam kamo kung…kahibalo mong dapat mo makakat-on sa mga pulis. Katong nakahuman sa mga ing-adto. Pagtan-aw lang sa us aka bag u gang nilihokan sa mata, tipikal na na. kaya na na ninyo, nag-ingadto nag-shades, dili na halos Makita ag itsura sa nawong. Human naay bag, kaswal ra pero gikulbaan. Kaya na na ninyo, tun-i gayud ug tarong. Profile o ag pang profile sa mga mambobomba o terorista.

Now the second I said,you will have everything you need, walang problema,ibigay ko sayo lahat. Second is yung sa droga. I do not know if I will survive the six years or not. But if I do not survive the six years, in the ponderables of life, whatever the cause maybe kailangan ko pumunta dito nalate ako ng konti, konti lang naman.
Karun ang ikaduha ingun ko, makuha ninyu ang tanan na inyung kinahanglan, walay problema, ihatag nako sa inyu tanan. Ikaduha kay ang droga. Wa ko kaibalo kung buhi pako anang 6 ka tuig, ug unsa panay rason basin kailangan ko mu adto diri nalate ko gamay, gamay raman sad.

Because I had to pass by the headquarters yung sa PSG sa likod because the doctor there died yesterday, and I had to pay my respects to the wife and the child.[stutters] Hindi naman talaga natin alam, and he was very young, 57 years old. So yan ang mga bagay-bagay. But if I do not survive, pahingi na ako ng ano, alam mo adre hindi naman ako kulang abogado ako eh.
Kay kailangan ko mu-agi sa headquarters sa PSG sa likod ka yang doctor didto namatay kahapon, ug kailangan ko muhatag ug respetar sa asawa ug sa anak. Wa man jud ta kaibaw, unya bata kaayo siya, 57 years old. So mao nang mga butanga. Pero ug di ko makahuman, mangayo lang ko, kaibaw mo adre, wa man ko magkulang abogado ako eh.

Pero sa karami, hindi ko kaya patayin lahat, baka ako pa ang patayin nito. You know, ito lahat yan, ang last. Mayor, Mayor Reynaldo Flores, HVT, high value target, Naguilian, La Union, La Union, validated. Tapos dito sa isang page, mayor, mayor, assemblyman, mayor, vice-mayor… dito sa iba naman puro barangay captain, puro barangay captain, Barangay Captain Boni Sultan, Lumati, Maasin, municipal councilor, alam mo ang kontra ko dito governor, congressman, mayor, barangay captain. Nasa gobyerno. How can I build a case na ganito.
Pero sa kadaghan, di nako kaya patyon tanan. Basin ako pa ang patyon diri. Kaibaw mo, mao ni tanan, ang last. Mayor, Mayor Reynaldo Flores, HVT, high value target, Naguilan, La Union, La Union validated. Unya diri pa sa usang pahina, mayor, mayor, assemblyman, mayor, vice-mayor... diri naman sa lain puro barangay captain, barangay captain Boni Sultan, Lumati, Maasin, municipal councilor, kaibaw mo ang akong kontra diri, governor, congressman, mayor, barangay captain. Naa sa gobyerno. Unsaun nako pag himo ug kaso ani?

Sa karami sabihin ng human rights tong mga torpe na, you build a case then you file them. Pano, san ako maghanap ng pulis na tayo [stutter] you are preparing for war, ito oh. Saan ako mag. Kagaya si Loot, Region 1, nandiyan yang pangalan nya, General Loot. Region 2 nandoon yung pangalan nya, Region 3 nandoon yung pangalan nya, Region 4 nandoon.
Sa kadaghan mu-ingon ang human rights katong mga torpe na, mag himo kag kaso unya mag i-payl nimo sila. Unsaun, aasa ko makakita ug pulis na ato (stutter) kamo kay nag-andam para sa gubat, kani oh. Asa ko mag, parehas si Loot, Region 1, naa diha iyang pangalan, General Loot, Region 2 naa pud adto iyang pangalan, Region 3 naa pud iyang pangalan, Region 4 naa.

 What does that mean? It means to say that wherever he was assigned, he was into drugs. That is what it means. Eh yun ang mga kalaban…Kaya sabi ko kapag, if it would outlast me, kung nawala ako bigla, ang hignin ko sainyo, lahat sa inyo, lahat kayo, pati mga journalist. See to it that this country will not take a spin. Kasi ito, the whole of the Philippines ang tinamaan.
Unsay pasabot ana? Pasabot ana na basin asa siya gi-assign, naa siya ga droga. Mao na ang pasabot. Eh kung ang mga kontra… mao ingon ko na, kung mas magdugay pana nako, kung nawa rako ug kalit, mangayo ko ninyo, sa inyong tanan, apil sad ang mga journalist. Siguradua ninyu na ang nasud dili mubilik. Kay kani, ang tibuok Pilipinas ang naigo ani.

Hindi ninyo alam yan, hindi ko rin alam yan. Sa Davao istrikto lang ako. May namamatay, kaya ako binibira na human rights violator. Pero napresidente ako nung piniga ko lahat noong naglabasan na, ito na yun. Entire republic of the Philippines. Police, PO3, PO1, PO3, PO3, PO3, tapos may inspector, ibigay ko ito sa Armed Forces [stutter]. Ito yung problema.
Wa mo kaibaw ana, wa sad ko kaibaw ana. Sa Davao strikto lang ko. Naay nangamatay, mao na gi-bira ko na human rights violator. Pero napresidente ako katung ako na gipuga ang tanan naggawas na. Mao na ni. Tibuok Republic of the Philippines. Police, PO3, PO1 ,PO3, PO3, PO3, unya naay inspector, ihatag nako ni sa Armed Forces (stutter). Mao ni ang problema.

Ang bayan ng Pilipinas hindi talaga umangat. Parang sa runway tayo. Full blast lang bomba na ng…ayaw talagang umangat. One corruption sa gobyerno, kita mo naman dito pati mga pulis, pati mga barangay captain. Paano tayo aangat? Paano tayo aangat eh tagal ganito ang buhay natin? Then corruption sa airport diyan sa Customs, Immigration, pahirapan pa, sabagay ngayon wala na. Talagang marinig ko na isang balita lang, out ka. Hindi na ako maghintay na leche—talagang… kaya nga ngayon I want zero. At least makinabang ang ating mga kababayan.
Ang bayan na Pilipinas, di jud mu-angat. Mura ta ug runway. Full blast lang bomba lang… di jud mu-angat. Una korupsyon sa gobyerno,m kita man ninyo asta pulis, asta barangay captain. Unsaun nato pag-angat? Unsaun nato pag-angat dugay kaayo kung ingun ani atong kinabuhi? Unya korupsyon sa airpotrt diha sa Customs, Immigration, palisoday pa, pero sabagay karon wala na. Ug makadungog ko bisan usang balita lang, gawas naka. Di nako maghuwat na leche— mao na ganahan ko karun na zero. Labing minos, makinabang ang atong mga kababayan.

Pero ito ang pinakamabigat. Corruption ito plus crime. Alam mo itong droga, Adre. Ito’ pag nag-asawa, may [stutters]‘pag napasok ang babae o lalake sa droga, ‘yang pamilya na yan, would be dysfunctional. It would not function as a family. Sira na. So karaming tatamaan nito, humawak ng droga, magsabi ka ng mga dalawang milyon sabi ng PDEA noon three million.‘Wag mo nang dagdagan except yung nagsurrender 700,000. Thousands… [stutters] all over the country.
Pero kani ang pinakabug-at. Korpusyon ni ug krimen. Kaibaw ka aning droga adre. Kani kung mag-asawa, naay stutters) pag sulod sa babae ug lalaki sa droge, kanang pamilyaa na, kay kuyaig. Di na na siya mugana nga pamilya. Guba na. so kadaghan na naigo ani, nigamit ug droga, mag ingun ka na naa sa duha ka milyon ingun ng PDEA sauna 3 million. Ayaw na dungagi way labot atong nagsurrednte 700,000. Libo… (stutters) sa tibuok nasud.

Edi anong mangyayari ng bayan natin? Plus the corruption? Tapos may gulo patay na hinaharap. May terrorism. Talagang [stutters] but first ang masira sa atin ang gobyerno. Wala akong sinasabi sa inyo. I’m just saying that the ultimate warrior sa constitution to protect the people is the Armed Forces of the Philippines. So bahala na kayo kung ano ninyo ang isipin ninyo ito kung walang tao [stutters]. Inyo yan eh. Sa constitution is to preserve. To preserve ang ating…again sa panahon ko kung six years wala kayong takot.
Unya unsa na may mahitabo sa atong nasud? Idugang pa ang korapsyon. Human naa pay gubot sa pagpatay nga giatubang. Naay terorismo. Tinuod nga unang madaot sa ato ag gobyerno. Wala koy giingon sa inyo. Ako nag-ingon nga an gag pinakakusog nga manalalaban sa konstitusyon para protektaan ang mga tawo ag Armed Forces of the Philippines. Busa kamo nay bahala kung unsa inyong huna-hunaon kung walay tawo. Inyo man gud na. Ag sa konstitusyon kay pagpreserba. Pagpreserba sa atong…usab sa panahon ko kung unom ka tuig wa moy kahadlok.

Lahat na gawin ninyo, sa utos ko, akin yan. Ako ang magpakulong. Sabihin lang ninyo utos yan ni Mayor Duterte. Siya na ang tanungin mo. Kami nagtratrabaho lang, sumusunod si Mayor siya yung Mayor. Siya yung ikulong ninyo. O walang problema. Ako ang magpakulong. Trabaho lang kayo. Just do what is the mandate of the constitution. At ako na ang bahala dito sa inyo. I will protect you. I will not allow one policeman, or one military to go to jail for doing his duty. Yan ang, inyong trabaho yan. Baka nakalimutan ninyo, inyo yan.
Buhata na ninyo tanan, sugo nako, ako na. ako ang pagpapriso. Ingna lang ninyo nga sugo na ni Mayor Duterte. Siya ra ag pangutan-a ninyo. Kami nagtrabaho ra, sumusunod lang kang Mayor. Siya ag ipriso ninyo. Way problema. Ako ag magpapriso. Trabaho ra mo. Himoa ra aang mandato sa konstitusyon. Ug ako ra ag bahala ninyo diri. Ako kamong protektahan. Dili ko musugot nga naay us aka pulis, us aka military nga mapriso sa pagbuhat sa iyang obligasyon. Mao na, inyo nang trabaho. Basin nakalimot mo, inyo nang trabaho.

To protect ang police diyan lang, pero pagsabog yan, inyo yan. Do not allow the country to disintegrate. Hindi na ako magtagal…Bong saan na yung…because you are listening, bilib ako sa, ganito nalang Bong,ito nalang i-donate nalang niya sa gobyerno.For would the understanding na yung sinong mayhawak nito, doon ibigay. Kasi kung i-process mo pa sa kung alisin siya magkuha pa ito ng mga… [person speaking in background] di, hindi personal. Kasi apply-an pa nila eh. So mag-uwi pa yan magkuha ng licens--clearance ng fiscal, may hingian pa yan. Wag kayong maghingi barilin mo. Putangina.
Ang pagprotekta, sa pulis na,  pero ang pagbuto, inyo na. Ayaw kamo kasugot nga mabungkag ang atong nasud. Dili nako magdugay…Bong asa na tong…kay kamo naminaw, bilib ko sa, ingani nalang Bong, kani nalang ihatag sa sa gobyerno. Para asa, sa pagsabot kung kinsa ang nagkubot niani, didto ihatag. Kay kung imong iproseso pa ang pagkuha niining mga… dili, dili personal. Kay aplayan pa na nila. Sa pag-uli pa na makuha ag lisensya, clearance sa piskal, naa pa nay pangayoay. Ayaw mo pangayo, pusila. Putanang ina.

Ngayon, kasi because you are uh, good listeners. Pero bigyan ko kayo, when the time comes na medyo ang ano delikado na at uh more of intelligence na, bigyan ko kayong lahat. Mamaya may may dating sa inyo, maghintay lang kayo. Pero for now, mag-distribute na ako sabihin mo Bong saka ano, to donate it in bulk, tanggapin ng property officer ng Armed Forces pero kung sino yung makabigay sa kanyang MR pero kanya na ‘yon, understood na ‘yon.
Karon, kay naminaw man mo ug maayo, hatagan ko kamo ug, kung muabot na ang panahon mga medyo delikado na ug daghan na ug intelligence, hatagan ko kamo sa tanan. Unya naay muabot sa inyo, paghuwat ra mo. Pero sa karon, maghatag nako ug Bongm ingna nga ihatag na ni sa bulto, dawata na sa property office sa Armed Forces pero kung kinsa ang makahatag sa iyang MR pero sa iyaha na na, masabtan na na,

Mas madali. So hindi ko man dala lahat ang baril, hindi mag take off yung helicopter [stutters]... Tatlo lang muna, bigay ko kay [inaudible] Atal, siya na ang magpa-lottery. I-lottery mo lang tatlo yan [applause]. Glock. Anong capa yan? Glock ah 45, its about six shots. Seven lahat tong kargahan mo ata o six. Yan ang Glock. Meron naman kayong Glock noh? Ang problema sa Glock ang lock nandiyan sa trigger. Kaya kapag mag sanay ka lalo na kung makainom ang boang, pagputok, baka isang bayag nalang ang maiwan.
Mas sayon. Busa wala man nako gidala tanang pusil, dili mag take off ang helicopter. Tulo sa, ihatag nako kay Atal, siya na ag nagpaloterya. Iloterya na niyo nang tulo. Glock. Unsay capa ana? Glock ah 45. Mga unom na tira. Pito man siguro ag kargahan o unom. Mao nay Glock. Naa may Glock noh? Ag problema sa Glock ag lock naa sa trigger. Mao kung naanad mo samot na kung nakainom ag bu****, pagbuto, basin usa nalang ka itlog ag mabilin.

Just be careful yang Glock, [stutters] ang army kasi di naman ang [stutters] main weapon ninyo eh, secondary weapon lang, you dont have to cock it. Pero tatlo yan but everybody will have. Hindi kami [stutters] mag order ako. Yung ganon na ano.. so okay na yan. Punta kayo sa bayan surveillance, inom-inom doon. ‘Pag malasing walang ibang makitang kontra, yung pulis ang kalabanin [laughs]. Pagbasa ko [stutters] shoot out policeman pati army. Wala mang kalaban, kundi sila-sila nalang.
Pag-amping lang, kanang Glock, ang kasundaluhan dili man gud ang inyong nag-una nga hinagiban, ikaduha nga hinagiban ra, di nimo kailangan himuong manok. Pero tulo na pero ang tanan makaangkon. Dili mi… magmando ko. Ingadto na kuan.. so ok na kana. Adto mo sa bayan surveillance, inom-inom didto. Kung mahubog walay laing makit-an na kontra, kadtong pulis ang kalabanon [nikatawa]. Pagbasa nako… pusila ang pulis apil ang sundalo. Wala may kalaban kundi sila-sila ra.

Di na ako magtagal, but I--I’m  wala akong kunin dito. Ang nandito na-erase na, yang si Alcala. Sabi ko planuhin ninyo yang kay mabigat yan. Congressman [stutters]. O kita mo nandyan. Labas talaga. Odicta. Wala eh. Si Odicta sinalvage. Siguro baka army yun... Kasi harap-harapan man. Army harap-harapan eh. Pulis takbo man kaagad. Eh hindi na ako magtagal, this is just a piece of advice, uh ngayon there is a lol silence [stutters] train, slowly train sa… covert, covert tawag niyan. So that uh you will be able to deal with the problem in the coming days.
Dili na ko magdugay, pero wala koy kuhaon diri. And naa diri napapas na, kanang si Alcala. Ingon ko planuha ninyo na kay bug-at na. Congressman… O kit-an nimo dira. Gawas jud. Odicta. Wala man. So Odicta gisalvage. Basin ug sundalo to… kay inatubangay man. Sundalo inatubangay man. Pulis kay modagan man dayon. Dili na ko magdugay, kini usa ra ka tambag, karon adunay kahilom… pagbansay, pagbansay ug hinay-hinay sa… covert, covert ang tawag ana. Aron nga makaatubang ka sa problema sa umaabot na mga adlaw.

Maraming salamat po [applause].
Daghang salamat. [namakpak]

Linkback: https://tubagbohol.mikeligalig.com/index.php?topic=82777.0